شغل کلید سازی و بازار کار آن

تاریخچه کلید سازی

از جمله مهم ترین صنایع ما ایرانی ها در گذشته قفل سازی می باشد. قدمت کلید سازی و ساخت قفل در ایران مربوط به 6 قرن قبل از میلاد می باشد. در واقع قاعده و قانون  کلید سازی برای اولین بار به طور تخصصی و علمی توسط استاد مهرداد در سال 1785 که یکی از کلید سازان معروف اصفهان است کشف شد. بر این اساس پیشینه ی صنعت کلید سازی در ایران به 130 سال پیش مربوط می شود. با توجه به شواهد به دست آمده از تاریخ می توان نتیجه گرفت که ایرانیان در قرن 19 میلادی برای اولین بار با آثار و تحولات انقلاب صنعتی در اروپا آشنا شده بودند. تا سال 1306 استفاده از شبکه های کلید سازی در بین مردم به صورت امروز رایج نبود و ساخت کلید فقط برای مکان های خاص مانند کاخ پادشاهان، تئاتر ها و کارخانه ها انجام می شد. ناصرالدین شاه قاجار در طی سفر به کشورهای اروپایی و پس از مشاهده ی کاخ ها و امکانات موجود در شهرها تصمیم به تغییر شکل ظاهری کلیدهای آن دوران گرفت. بنابراین دستگاه کلید سازی با قدرت امنیت 3 را وارد کشور کرد. در دوره ی حکومت مظفرالدین شاه نیز نوعی دیگر از دستگاه های تولید کننده ی کلید به کشور وارد شد از آن زمان به بعد بود که قفل های تولید کننده ی کلید امنیت الکترونیکی به مرور به کشور وارد شدند. اولین کارخانه کلید سازی در ایران مربوط به کارخانه ی به امین الضرب می باشد. در سال 1279 یک شرکت بلژیکی با کمک میرزا حسن قزوینی در تهران یک کارخانه ی تولید کلید خام را ساخت. برای ساخت این کارخانه در حدود سی هزار لیر سرمایه هزینه شد. این کارخانه بعد ها به شخصی به نام حاج حسین امین الضرب واگذار شد که اکنون این کارخانه در خیابان امیرکبیر می باشد. در همین زمان بود که قفل های از جنس برنج نیز ساخته شدند. با توجه به تاریخچه ی قفل سازی می توان گفت که این صنعت به صورت اشکال حیوانی و انسانی بوده است. به طور کلی از لحاظ فنی قفل های ایرانی در دو نوع مختلف وجود دارند: نوع اول قفل های ثابت در می باشند که شامل موارد مختلفی چون قفل های کلون دان، کلون و قفل پخش شو می باشند. نوع دوم قفل های فلزی ست این نوع از قفل ها در قالب مواردی از قبیل قفل فنری با کلید پیچی، قفل فنری با کلید فشاری، قفل لوله با کلید پیچی و قفل رمز یا بی کلید می باشند. از دوره ی ساسانی ایرانی ها با علم و هنر قفل سازی آشنایی داشته اند.

معرفی شغل کلید سازی

شغل کلید سازی یکی از شغل هایی ست که اکثر افراد حداقل یک بار به خدمات آن نیاز پیدا کرده اند. در صورتی که کلید در قفل بشکند یا پشت درب جا بماند برای رفع این مشکلات حتما به یک کلید ساز نیاز دارید. علاوه بر این در مواقعی که می خواهید از یک کلید چندتا داشته باشید نیز لازم است به کلید ساز مراجعه نمایید. در هنگام نصب یا تعمیر قفل الکترونیکی درب منازل نیز به یک کلید ساز ماهر نیاز است. یک کلید ساز کار طراحی و ساخت انواع کلید و تکثیر مجدد کلیدها را انجام می دهد. شغل کلید سازی دارای بازار کار و آینده ی خوبی می باشد. در گذشته این شغل از زمان اختراع قفل و کلید توسط آهنگران انجام می شد، به مرور زمان و با پیشرفت علم و تکنولوژی و پیدایش قفل و کلید های جدید، کلید سازی به عنوان یک شغل تخصصی معرفی شد.

ابزار و تجهیزات مربوط به شغل کلید سازی

مانند همه مشاغل که ابزار خاص خود را دارند، کلید سازی نیز به یک سری ابزار نیاز دارد. در ادامه مهم ترین و پر کاربرد ترین ابزار شغل کلید سازی را معرفی می کنیم:

• دستگاه کلید سازی سوئیچی: این دستگاه از مهم ترین دستگاه های کلید سازی می باشد که برای ساخت انواع کلید های خانگی و ساخت کلید های خودرو از آن استفاده می شود.  
• دستگاه کلید سازی کامپیوتری: با استفاده از این دستگاه کلید های کامپیوتری ساخته می شوند. امروزه افراد به دلیل امنیت بالایی که کلید های کامپیوتری دارند از آنها استفاده می کنند. در واقع دستگا های کلید ساز کامپیوتری برای ساخت و تولید کلید های شیار دار یا دو لب کلید های موتوری استفاده می شود.
• دستگاه سی ان ان کلید های اتوماتیک: کلید های امروزی شامل کلید های اوماتیک مانند کلید های موتوری و ماشینی هستند که به ساخت دقیق تری نیاز دارند و این کلید ها را با دستگاه های قدیمی نمی توان ساخت بنابراین تنها با استفاده از دستگاه هایی به نام سی ان ان ساخته می شوند. کار این دستگاه به این صورت است که ابتدا شماره ی شاسی را از مشتری می گیرد سپس با دریافت کد تراش از شرکت سازنده می تواند کلید این مدل های خاص از ماشین را تراش دهد.
• مته: برای سوراخ کردن بخش های مختلف قفل مانند دسته و پایه از مته استفاده می شود. نحوه ی کار مته به این شکل است که با عبور دادن یک میخ از داخل پایه و دسته، حالت چرخنده ایجاد می کند. مته به دو صورت دستی و برقی وجود دارد.
• سمبه: برای ساختن بدنه ی قفل از سمبه استفاده می شود.
• انواع سوهان: برای صیقل دادن و شکل دادن طرح بر روی قفل از سوهان استفاده می شود.
• گیره: گیره از دو فک ساخته شده که به وسیله ی یک دسته باز و بسته می شود از این وسیله برای نگهداشتن قطعه ای که کلید ساز بر روی آن کار می کند استفاده می شود. بهترین گیره از جنس فولاد می باشد. گیره ها در ابعاد مختلفی وجود دارند که بر حسب اندازه ی قفل می توانید از آنها استفاده نمایید.
• سندان: هنگام ساخت کلید، فلزی را که حرارت دیده بر روی سندان قرار می دهند و به وسیله ی پتک بر روی آن ضربه میزنند تا شکل دلخواه را بگیرد.
• مته کمانک: این وسیله نوعی مته دستی است که کار آن شبیه به خراطی می باشد.
• اسکنه: قلمی می باشد که به وسیله ی ضربه ی چکش عملیات تراش را انجام می دهد و برش های مختلفی را شکل می دهد.
• چکش: برای شکل دادن به انواع فلزات ماند آهن و فولاد از چکش استفاده می شود.
• انبردست: در صورتی که کلید ساز بخواهد آهن داغ را نگهدارد و به آن ضربه بزند از انبردست استفاده می کند.
• قلاویز: برای ساختن و تولید پیچ های بزرگ از قلاویز استفاده می شود.
• توپه: برای ساختن دهانه ی قفل از توپه استفاده می شود. به طور کلی در درون قفل یک جایگاه مانند نشیمن گاه باید وجود داشته باشد تا جا بیوفتد. در این صورت با پرخش توپه پله ایجاد می شود این باعث می شود قفل زیاد پایین نرود و در جای مناسبی قرار بگیرد.
• کوره ی زغال: لازم است فلز ر تا هزار درجه حرارت دهیم تا به راحتی شکل بگیرد بنابراین برای حرارت دادن به فلز از کوره استفاده می شود.
• انبر: انبر ها دارای انواعی چون قلم گیر، قطور گیر و نازک گیر هستند که برای آهنگری استفاده می شوند. از این ابزار برای قفل و کلید سازی نیز می توان استفاده کرد.
• حدیده: حدیده ابزاری ست که از آن برای ساختن پیچ های کوچک که در درون قفل کاربرد دارند استفاده می شود.
• پایه وادار: همان سمبه می باشد با این تفاوت که سر آن گرد نیست و مستطیلی شکل است و برای ساختن پایه ی قفل به کار برده می شود.

آموزش کلید سازی و قفل سازی

افرادی که به شغل کلید سازی علاقمند هستند و قصد دارند کلید سازی را به عنوان شغل خود انتخاب نمایند، لازم است ابتدا به کسب مهارت بپردازند، و آموزش های اولیه را بیامورند. به دو طریق می توان در حرفه ی کلید سازی مهارت کسب نمود. یکی از طریق کسب مدرک فنی حرفه ای قفل و کلید سازی از مراکز معتبر و دیگری از طریق کسب تجربه و مهارت با کارآموزی نزد استاد کاران این حرفه. به طور کلی در همه ی مشاغل از جمله شغل کلید سازی افراد ابتدا نزد یک استاد حرفه ای شاگردی کرده و مهارت کسب می کردند این افراد پس از مدتی می توانستند به صورت مستقل این حرفه را ادامه دهند. اما امروزه برای موفق شدن در این شغل، تجربه به تنهایی کافی نیست و لازم است شخص کلید ساز دانش این کار را فرا گرفته باشد و و متناسب با علم روز دنیا پیش برود زیرا صنعت کلید سازی همانند دیگر صنایع همگام با تکنولوژی در حال پیشرفت می باشد.

کلید ساز چه وظایفی را بر عهده دارد؟

یک کلید ساز خوب لازم است مهارت هایی چون: برش کاری با اره کمانی، استفاده از سنگ زنی، توانایی ساخت کلید برای انواع قفل، قابلیت کار با ماشین های قفل زنی، توانایی پلیسه گیری و ... را بلد باشد. در ادامه مهم ترین خدمات شغل کلید سازی بیان می شود:

• توانایی ساخت کلید یدکی: برای یک کلید ساز حرفه ای مهارت ساخت کلیدهای یدکی بسیار مهم می باشد. افراد ترجیح می دهند که چند کلید یدک به همراه خود داشته باشند تا در صورتی که یکی از آنها گم شد بتوانند از دیگری استفاده کرده و پشت درب نمانند. بنابراین یک کلید ساز حرفه ای باید بتواند از روی کلید های اصلی به خوبی کلید های یدکی و سالم را بسازد. برخی از کلید های جدید به صورت دیجیتالی و رمز دار هستند و امنیت بیشتری را فراهم می کنند. ساختن ایت نوع از کلید ها به مهارت های فنی و دانش به روزی نیاز دارد که این از جمله وظایف یک کلید ساز حرفه ای می باشد.
• باز کردن درب های بسته: یکی از انواع مشکلات در بین مشتریان فراموش کردن کلید درب منزل یا محل کار می باشد. در این شرایط از کلید ساز کمک می خواهند. کلید ساز به کمک ابزارهایی که دارد می تواند درب را باز کند. یکی از مهم ترین وظایف کلید ساز حفظ سلامت قفل و مغزی آن می باشد.
• توانایی ساخت کلید های دیجیتالی و رمز دار: کلید های دیجیتالی و رمز دار باعث افزایش امنیت شده اند و از مزایای زیادی در زندگی برخوردار می باشند. این نوع کلید ها به راحتی باز نمی شوند و از حوادثی مانند سرقت در امان هستند. یک کلید ساز حرفه ای باید بتواند این گونه از کلید ها را بسازد.
• توانایی تعمیر قفل های درب اتوماتیک و خودرو: از دیگر وظایف کلید ساز تعمیر انواع قفل می باشد. اولین گام برای تعمیر تشخیص خرابی و مشکل است. یک کلید ساز خوب باید توانایی عیب یابی و ارائه ی راهکار را داشته باشد. قفل ها دارای انواع گوناگونی چون قفل ساده ساختمان، قفل های هوشمند، اثر انگشت، کارتی، قفل خودرو و ... می باشند. هر کلید ساز باید بتواند انواع قفل را تعمیر نماید. درب های اتوماتیک و ضد سرقت از جمله درب های رایج هستند این درب ها به دلیل زیبایی و امنیت مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته اند. درب خودرو نیز از جمله درب هایی ست که تعمیر قفل و ساخت کلید یدکی آن بر عهده ی کلید ساز می باشد.
• توانایی ریموت کردن انواع درب: بسیاری از افراد ترجیح می دهند به دلیل سادگی باز  بسته شدن درب ها به جای کلید از ریموت و کنترل استفاده نمایند. یک کلید ساز حرفه ای باید بتواند انواع درب را ریموت نماید. یکی دیگر از مهارت های یک کلید ساز ماهر کد دهی و کپی کردن ریموت از هم می باشد که باید تسلط کافی را بر این کار داشته باشد.
• توانایی نصب قفل: با توجه به این که قفل ها انواع مختلفی دارند بنابراین نصب هر کدام روش خاصی دارد. به همین علت یک کلید ساز حرفه ای باید بتواند انواع قفل را نصب نماید.
• ساخت انواع کلید: یکی از اصلی ترین وظایف یک کلید ساز توانایی ساخت انواع کلید می باشد.
• داشتن ابزار آلات کامل و حضور به موقع در محل مشتری: یکی از وظایف مهم کلید ساز رفع مشکل مشتریان در اولین فرصت با بهترین کیفیت می باشد. بنابراین بهتر است در صورتی که نیاز بود کلید ساز در محل مشتری به موقع حاضر شود. همچنین یک کلید ساز باید ابزار آلات کامل را در مغازه و کاگاه خود داشته باشد و در هنگام حضور در محل مشتری نیز باید ابزار مورد نیاز را با خود ببرد.
• منصف بودن: یکی از وظایف یک کلید ساز رعایت انصاف و دریافت هزینه ی معقول و منطقی از مشتری می باشد. هزینه ی دریافتی از مشتری باید طبق قیمت های تعیین شده از طرف انجمن صنفی تعمیر قفل و کلید باشد.

بازار کار شغل کلید سازی چگونه است؟

کلید سازی از جمله مشاغلی ست که مردم همیشه به آن نیاز دارند. افراد ممکن است در هر زمانی از روز به کمک یک کلید ساز نیاز پیدا کنند. شغل کلید سازی می تواند جزء شغل های پر درآمد در حوزه ی خدمات قرار بگیرد در صورتی که در این حرفه مهارت و تخصص کافی را به دست آورد. همچنین با توجه به این که همیشه حفاظت از خانه، محل کار، خودرو و اموال برای افراد بسیار با اهمیت است بنابراین همیشه به یک کلید ساز نیاز است. با توجه به پیشرفت در زمینه ی قفل و کلید محصولات جدیدی نیز ساخته شده اند. با توجه به این موارد می توانیم بگوییم کلید سازی و قفل سازی بازار کار خوبی دارند. افراد می توانند مهارت های کلید سازی را به خوبی بیاموزند و سپس فرصت های شغلی مختلفی برای خود به دست آورند. افراد کلید ساز می توانند در یک کارگاه یا مغازه ساخت و تعمیر قفل و کلید مشغول به کار شوند. همچنین می توانند در شرکت های تولید کننده ی قفل و کلید استخدام شوند. همچنین برخی از افراد می توانند در صنایع خودرو سازی در قسمت مربوط به طراحی، ساخت و نصب قفل و کلید ماشین ها کار کند. یکی از بهترین کارها در شغل کلید سازی راه اندازی یک فروشگاه شخصی عرضه کننده ی قفل و کلید و تعمیرات و امورات مربوط به آن می باشد. میزان درآمد یک کلید ساز نیز با توجه به نوع خدماتی که ارائه می دهد متفاوت است. هر چقدر یک کلید ساز دانش و اطلاعات بیشتری داشته باشد خدمات متنوعی را می تواند ارائه دهد، و درآمد بیشتری را به دست آورد. برخی دیگر ازشاخه های این شغل مانند تعمیر قفل های هوشمند دارای درآمد بیشتری می باشند. به این ترتیب میزان درآمد یک کلید ساز مبلغ قابل توجهی می باشد زیرا در جامعه به این شغل و خدمات آن نیاز است.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم شما را با حرفه ی کلید سازی آشنا کرده و نحوه ی ورود به این شغل را برای شما شرح دهیم. امیدوارم خواندن این مقاله برای شما مفید بوده باشد. در صورتی که شما داری شغل کلید سازی می باشید و یا قصد دارید وارد این حرفه شوید می توانید اطلاعاتی چون: نام، شماره تماس و آدرس مربوط به کسب و کار خود را در سایت ما به نشانی ( www.addressdan.ir) ثبت نمایید. این کار نوعی تبلیغات برای کار شما محسوب می شود. زیرا با جست و جوی افراد در مورد کسب و کار کلید سازی، آدرس و مشخصات کسب و کار شما در صفحه اول گوگل نمایش داده می شود و به این ترتیب احتمال افزایش تعداد مشتری های شما بیشتر می شود.